به گزارش خبرگزاری ندای پیشوا و به نقل از خرداد امروز، هشت سال از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید می‌گذرد، دولتی که در برنامه نخست کاری‌اش با عبور از برخی خطط قرمزها برجام را پایه‌گذاری کرد و به نظر میرسد در برنامه ۱۰۰ روز آخر با شتاب‌زدگی به دنبال تصویب و تحمیل برجام دیگری است.
در حالی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی خطوط اصلی برای حضور دوباره پای میز مذاکرات برجامی را ترسیم کرده‌اند که بر مبنای آن باید با رفع همه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی از سوی ایران آنگاه موضوع مذاکرات جدید مطرح شود، اما دولت آثای روحانی با شتاب‌زدگی تامل‌برانگیز گویی می‌خواهد به هر قیمتی شده تا خرداد ۱۴۰۰ مذاکرات را به نتیجه برساند.
البته قطعاً دولت روحانی و ایضا دولت بایدن از حضور در پای میز مذاکرات اهداف دیگری را دنبال می‌کنند، این یکی برای تطهیر عملکرد نداشته‌اش و البته استفاده انتخاباتی و آن یکی برای بسترسازی با هدف اعمال فشارهای بیشتر.
درباره سیاست‌های نادرست دولت روحانی در حوزه سیاست خارجی و روابط بین‌الملل و به ویژه در ماجرای برجام و اهداف احتمالی از شروع دوباره مذاکرات برجامی با محمود عباس‌زاده عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به بحث و گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
خردادامروز: تحلیل شما از حضور دوباره آمریکایی‌ها پای میز مذاکرات چیست؟
عباس‌زاده: تحریم‌ها را آمریکایی‌ها وضع و به سخت‌ترین شکل ممکن اعمال کردند، اگر امروز آن‌ها انعطافی در مذاکره با ایران به خرج می‌دهند اهدافی را در پشت پرده دنبال می‌کنند، نخست آنکه به این نتیجه رسیده‌اند که تحریم‌های حداکثری جمهوری اسلامی را از پا درنمی‌آورد.
از دیگر دلایل انعطاف این روزهای آمریکایی‌ها این است که می‌خواهند به تحریم‌ها بازگشته و جمهوری اسلامی ایران را برای گرفتن امتیازهای بیشتر در تنگنا قرار دهند، از طرفی هدف آن‌ها از مذاکرات جدید این است که هویجی گذاشته و در انتخابات ایران تاثیر بگذارند.
آمریکایی‌ها حتی برای این منظور نهادسازی کرده و با تشکیل تیم، برخی از پژوهشگاه‌های مهم خود را مامور کرده‌اند با تمرکز بر روی انتخابات ایران زمینه تحقق دو هدف اصلی را فراهم کنند، نخست کاهش میزان مشارکت مردمی و دوم روی کار آمدن عناصر، جریان و خط فکری که بتوانند به راحتی از آن‌ها امتیاز بگیرند.
خردادامروز: با این تفاسیر سیاست ایران در قبال مذاکرات جدید باید چگونه باشد؟
عباس‌زاده: ما در برجام به همه آنچه امضاء کرده و خود را متعهد به انجامش دانستیم عمل کردیم، حال نوبت دیگر کشورهای عضو برجام است که به تعهدات خود عمل کنند.
بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری موضع جمهوری اسلامی در قبال مذاکرات جدید باید اینگونه باشد که همه تحریم‌ها برداشته شده و پس از راستی‌آزمایی از سوی ایران، مذاکرات از سر گرفته شود، معظم‌له خطوط قرمز را در این باره ترسیم کرده‌اند که منطبق بر قانون مجلس شورای اسلامی به مظهر اراده مردم است.
البته اقدام هوشمندانه مجلس شورای اسلامی مبنی بر توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از ۵ اسفند ماه ۹۹ که بر مبنای آن در صورت عدم اجرای تعهدات از سوی طرف مقابل، جمهوری اسلامی متقابلا رفتار و حتی در شرایط لازم از اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی خودداری می‌کند و صرفا نظارت‌ها را در چارچوب پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای می‌پذیرد.
خردادامروز: به نظر شما برنامه ۱۰۰روز آخر دولت روحانی چه ارتباطی با مذاکرات دارد؟
عباس‌زاده: در وهله اول باید بگویم اینکه رئیس جمهور در سخنان اخیرش انگشت خود را به سمت داخل نشانه رفته و مدعی می‌شود که منتقدان او در کشور مانع رفع تحریم‌ها شده‌اند، اقدام درستی نیست.
از این موضوع که بگذریم، به نظر میرسد شتاب‌زدگی دولت و تیم مذاکره‌کننده در روند مذاکرات شاید با هدف تحمیل برجام دیگری در ۱۰۰روز آخر عمر کاری دولت دوازدهم به ملت و کشور ایران است.
دولت تدبیر و امید در ۱۰۰روز نخست کاری برجام را پایه‌گذاری کرد که نتیجه آن هشت سال معطلی کشور بود، حال هم دولت با شتاب‌زدگی در حال تحرکات دیگری است تا شاید برجام دومی را به یادگار بگذارد و کشور و دولت‌های بعدی را به نوعی اسیر مصوبه و توافق جدید خود کند.
خردادامروز: برجام عایدی برای کشور نداشت، با این تفاسیر برجام ۲ برای چه؟
عباس‌زاده: به نظر میرسد که دولتمردان می‌خواهند از سختی معیشت مردم به عنوان عامل فشار استفاده و از نظام اجازه بیشتری بگیرند، تا آن چیزی که نامش را برجام ۲ می‌گذاریم که نتیجه‌اش سخت‌تر کردن شرایط برای کشور است را انجام دهند.
در حقیقت اینان به دنبال ایجاد شوک در انتخابات با هدف بهره‌برداری‌های سیاسی و استمرار مدیریت این تفکر بر قوه مجریه هستند، از طرف دیگر هدفشان از اینکه اعلام می‌کنند با اجازه نظام کار بزرگی انجام داده و تحریم‌ها را برخواهیم داشت، این است که در صورت عدم موفقیت اینگونه در افکار عمومی القاء کنند منتقدان نگذاشتند، غافل از آنکه ملت ایران برجام دیگری را نپذیرفته و زیر بار قراردادهای ننگین نمی‌رود.
خردادامروز: خیلی‌ها روحانی و کابینه‌اش را مسوول عدم رفع تحریم‌ها می‌دانید، نظرتان درباره این تفسیر چیست؟
عباس‌زاده: آقای روحانی سال ۹۲ و در ابتدای روی کار آمدن دولتش چند پیام و کد را برای طرف مقابل ارسال کرد، از جمله آنکه گفت خزانه و انبارهای کشور خالی است و از این طریق آمریکا را ترغیب تشدید تحریم‌ها علیه کشور ایران ترغیب کرد.
به عبارت بهتر در وهله اول این پیام برای آمریکایی‌ها ارسال شد که تحریم‌ها توانسته در اثرگذاری در کشور ایجاد کند، از طرفی دولت با ارسال دیتاهایی مبنی بر خالی بودن خزانه و انبارها آن‌ها را به این نتیجه رساند که برای مقابله با جمهوری اسلامی نیاز به حمله نظامی و صرف هزینههای بالا نیست، چرا که تحریم‌های اقتصادی توانسته اثر کند.
ابتدا باید این بدانیم که سیاست خارجی در ادامه سیاست داخلی قرار دارد، به این معنا که توسعه، مدیریت اقتصاد، کاستن از شکاف طبقاتی، افزایش سطح رفاه و رضایتمندی مردم از ابزارهای قدرت و اقتدار به شمار می‌روند و دولت چنین کشوری در مذاکرات و روابط بین‌الملل با ابزار قدرتی که در دست دارد، می‌تواند امتیاز بگیرد.
اما اگر بگوییم انبارها و خزانه کشور خالی است و از سوی دیگر در مذاکرات ابزار قدرتی در دست نداشته باشیم، عایدی به دست نمی‌آوریم، نکته‌ای که باید به تیم مذاکره‌کننده متذکر شد اینکه مذاکرات بین‌المللی عرصه سخنرانی، نصیحت طرف مقابل، شعر، نطق، تسلط به زبان خارجی و گدایی نبوده، بلکه عرصه اقتدار است.
خردادامروز: منظور از حضور مقتدرانه در عرصه سیاست خارجی چیست؟
عباس‌زاده: مذاکره در روابط بین‌الملل مصداق “بده، بستان” است، بنابراین دولت‌ها باید با دستانی پر پای میز مذاکرات خارجی حاضر شده و برگ برنده‌ای در دست داشته باشند.
این در حالی است که تیم سیاست خارجی و مذاکره‌کننده دولت روحانی عمدا، سهوا و یا از سر غفلت و ضعف تحلیل به این مهم توجه نکردند و آن شد که با وجود پایبندی جمهوری اسلامی به همه تعهدات برجامی، طرف مقابل به به هیچ یک از تعهدات خود عمل نکرد.
همانطور که قبلا گفتم مذاکره در ابعاد بین‌المللی و پشت درهای بسته در حکم “بده، بستان” است، بنابراین با خشاب خالی نمی‌توان به جنگ با دشمن رفت.
نکته مهم اینکه ما به دنبال رفع تحریم‌ها هستیم، اما معتقدیم برای شروع مذاکره جدید باید تحریم‌های اعمال شده رفع شوند، همچنین با در دست داشتن برگ برنده و اهرم فشار پای میز مذاکره برویم، نه با دستان خالی.
اینها در حالی است که دولت همه چیز کشور را معطل برجام کرده و به عبارت خودمانی همه تخم‌مرغ‌هایش را در سبد یعنی سبد برجام چید و زمینه سوءاستفاده طرف مقابل را فراهم کرد.
خردادامروز: با این تفاسیر تخم‌مرغ‌های برجامی چه آسیب‌های برای ما به همراه داشت؟
عباس‌زاده: تکنولوژی هسته‌ای در کشور ما بومی‌سازی شده و دانش آن در مغز دانشمندان جوان ما است، ایران به عنوان کشوری ثروتمند که در ژئواستراتژیک‌ترین نقطه دنیا قرار گرفته، با وجود مردمانی باهوش، سابقه غنی تاریخی و انبوهی از ظرفیت‌های غنی داخلی است.
حال آنکه دولت تدبیر بی‌توجه به استعدادهای موجود در کشور، در همه هشت سال عمر کاری‌اش تنها به برجام امیدوار و دل‌خوش بود، نمی‌گویم “نفوذ در سطح کلان و نفوذ در پاستور” بلکه در خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌گویم دولت همه تخم‌مرغ‌هایش را تنها در سبد برجام و ارتباط با غرب چید، غافل از آنکه دشمن به جایی حمله می‌کند که همه چیز در آنجا است.
همانگونه هم شد، یعنی دشمن در طول این سال‌ها دشمنان هسته‌ای ما را ترور کرده و به مراکز هسته‌ای‌مان آسیب زد، تا با اعمال فشار در برجام اهرم‌های قدرت‌مان یعنی علم و تکنولوژی هسته‌ای، غنی‌سازی و ذخیره در سطح بالا را از ما بگیرد، و آدم چقدر باید ساده باشد تا توان تحلیل اینها را نداشته باشد.
